Hari ini, genap
setahun berlalu Pilihanraya Umum ke-14 (PRU-14) yang menyaksikan perubahan yang
cukup besar dalam arus politik di Malaysia. Umum mengetahui, berlakunya pertukaran
tampuk kepimpinan kerajaan yang selama 60 tahun dipegang oleh Barisan Nasional
(BN), kini beralih kepada Pakatan Harapan (PH). Jika ingin dinilai prestasi
kepimpinan kerajaan yang disebut Malaysia Baru ini, saya yakin sudah ramai yang
menulis dan penulisan mereka mungkin lebih tepat dan tajam berbanding saya.
Maka saya tidak memilih untuk mengulas tentang kerajaan mandat rakyat pasca 9
Mei ini, sebaliknya saya memilih untuk mengulas prestasi parti saya sendiri,
iaitu Parti Islam Se-Malaysia (PAS) sepanjang setahun ini.
Bagi PAS, kita
memasuki gelanggang PRU-14 dengan langkah yang cukup berani. Buat kali pertama,
PAS meletakkan seramai 158 calon bagi kerusi Parlimen dan 393 calon bagi kerusi
Dewan Undangan Negeri, termasuk beberapa calon dari parti rakan seperti IKATAN,
BERJASA dan Parti Generasi Baru. Dan ini merupakan kerusi terbanyak yang pernah
ditandingi PAS dalam semua PRU yang pernah disertainya, ditambah pula buat
kesekian kalinya PAS menyertai pilihanraya ini tanpa sebarang perikatan dengan
parti-parti lain yang kuat. Namun begitu, hasilnya tidak mengecewakan. Dari 158
orang calon, kita berjaya menawan 18 kerusi Parlimen, kesemuanya di Kedah,
Kelantan dan Terengganu. Kita juga berjaya memenangi 90 kerusi DUN, mempertahankan
Kelantan serta merampas kembali Terengganu dengan majoriti dua pertiga, hampir
menawan Kedah, dan mempunyai wakil di kerusi DUN sekurang-kurangnya satu di
semua negeri kecuali Negeri Sembilan, Melaka, dan Sabah.
PAS sebagai alternatif?
Sekalipun PAS
menunjukkan prestasi yang cemerlang pasca PRU-14, ditambah dengan beberapa
masalah dan ketidakcekapan yang ditimbulkan PH dalam tempoh setahun
pemerintahan, namun tidak keterlaluan jika saya katakan PAS masih gagal untuk menjadi,
atau sekurang-kurangnya dilihat sebagai alternatif bagi kerajaan PH.
Kenapa saya
berkata sebegini? Pertama, kerana kelemahan PAS sendiri. PAS berjaya menunjukkan
kemampuan dalam mentadbir Terengganu, sehingga kerajaan Terengganu dipuji oleh ramai
pihak. Tetapi apa yang ditunjukkan PAS di Terengganu tidak dijadikan sebagai ukuran
kepada PAS secara umum oleh masyarakat di negeri lain. Mereka memuji kejayaan
Terengganu, tetapi ia hanya untuk Terengganu. Mereka tidak yakin apakah PAS di
negeri mereka akan mampu melakukan perkara yang sama jika memerintah.
Saya banyak
berborak dengan rakan-rakan dari Terengganu berkenaan rahsia kejayaan mereka dalam
PRU-14. Boleh saya katakan gerak kerja mereka menawan Terengganu bukan baru
bermula selepas pembubaran parlimen, tetapi telah bermula sejak awal lagi.
Strategi mereka
sentiasa disusun dan diperkemas. Setiap jentera PAS di semua DUN menyusun
organisasi dan melaksanakan berbagai program sebagai persiapan merampas kembali
Terengganu. Aktiviti kebajikan dan kemasyarakatan menjadi fokus utama bagi
menarik sokongan pengundi. Kempen “lok koho punoh” (bermaksud biarkan akan
jadi lebih teruk) dicanang dan disensasikan bagi menghilangkan sokongan rakyat kepada
BN. Hampir setiap bulan akan diadakan himpunan-himpunan rakyat di peringkat DUN
bagi mengumpulkan kekuatan. Culaan dibuat dan sentiasa dikemaskini hampir
setiap tahun. Pokonya, mereka masuk ke Wisma Darul Iman pada 9 Mei 2018 bukan
sebagai “pembangkang yang baru menang”, tetapi sebagai “kerajaan menunggu” atau
government-in-waiting.
Berbeza halnya
dengan PAS di negeri lain. Selepas setahun kekalahan, apa gerak kerja yang
telah disusun dan dilaksanakan? Adakah setiap jentera di peringkat DUN telah
dihidupkan dan diperkemaskan? Berapa banyak aktiviti kebajikan dan
kemasyarakatan yang telah dilakukan? Adakah bilik gerakan sentiasa dihidupkan
sepertimana semasa menghadapi PRU-14 dulu, atau hanya setahun sekali dibuka
untuk melaksanakan Mesyuarat Agung Tahunan Cawangan? Kegagalan jentera setempat
dalam menzahirkan gerak kerja dan mendekati masyarakat dengan aktiviti
kebajikan, menyebabkan masyarakat hanya melihat PAS Terengganu sebagai Terengganu,
dan bukan PAS secara keseluruhan. Inilah yang menyebabkan PAS tidak dilihat
sebagai alternatif bagi PH.
Selain itu,
kerjasama PAS dengan UMNO pasca PRU-14 seolah memperlihatkan PAS sebagai parti
yang dipimpin bukan memimpin. Dalam kerjasama PAS-UMNO, seringkali UMNO dilihat
lebih terkehadapan dan bukan PAS. Malah dalam 3 PRK yang dilaungkan sebagai
kejayaan perpaduan ummah (PRK Cameron Highlands, Semenyih dan Rantau),
kesemuanya dimenangi oleh calon UMNO-BN, dan PAS hanya dilihat sebagai jentera
suruhan. Ini membawa suatu mesej kepada rakyat bahawa sekiranya berlaku
Pilihanraya Umum dan andai PH berjaya ditumbangkan, UMNO lah yang akan memimpin
dan PAS hanya mengikut. Sedangkan UMNO-BN adalah simbol kegagalan dan penolakan
rakyat sehingga membawa kepada berlakunya perubahan tampuk kepimpinan pada
PRU-14.
Mampukah PAS
menjadi alternatif?
Dalam tempoh setahun,
masih terlalu awal untuk menghukum samada PAS mampu atau tidak menjadi alternatif
kepada PH. Tetapi tidaklah terlalu lewat untuk mengejutkan yang masih lena bagi
mencapai hasrat ini.
PAS harus bekerja
keras untuk terus dilihat sebagai alternatif kepada PH. Jentera-jentera
pilihanraya di setiap kawasan harus dihidupkan, Aktiviti-aktiviti kebajikan dan
kemasyarakatan harus digerakkan dan dijuarai supaya masyarakat merasai
kehadiran PAS dalam kawasan mereka. PAS mempunyai banyak kelebihan melalui organisasi
di bawah mereka spt Jabatan Amal, Briged Muslimat, ARC dan PASTI. Kesemua sayap-sayap
PAS ini boleh digunakan bagi mendekati masyarakat, jika masyarakat pesimis dengan
jentera yang berlambang parti. Jentera PAS, melalui golongan ulama’ dan sayap pemuda
serta Ameerah perlu masuk ke dalam masyarakat dan mengerakkan aktiviti-aktiviti
yang boleh menarik masyarakat untuk bersama kita. Secara tidak langsung, mereka
akan mula mendekatkan diri dengan PAS dan menyuburkan kepercayaan serta
keyakinan kepada kita.
PAS juga harus
menjuarai segala isu yang berlaku. Kehebatan BN adalah mereka mempunyai ramai
Ahli Parlimen, dan setiap dari mereka mempunyai portfolio dalam Kabinet
Bayangan mereka. Ditambah pengalaman mereka memerintah selama 60 tahun
menjadikan mereka benar-benar arif dan menjuarai isu semasa. Maka PAS perlu
lebih terkehadapan dari BN. PAS perlu membahagikan Ahli Parlimen dan
tokoh-tokoh mengikut kepakaran dalam bidang-bidang tertentu, kemudian pantas memberi
respon terhadap isu yang berlaku. PAS bukan sahaja perlu lantang menyuarakan
masalah, tetapi harus disertakan dengan penyelesaian.
Dalam isu
perpaduan ummah, PAS harus dilihat memimpin dan bukan dipimpin. PAS perlu berada
di hadapan dalam perpaduan ummah. Kita meletakkan risiko yang besar apabila
membuat keputusan untuk bekerjasama dengan UMNO. Tetapi risiko ini boleh
dikurangkan jika kita mampu meyakinkan rakyat bahawa andai berlaku perubahan dalam
pilihanraya, PAS lah yang akan memimpin dan bukan UMNO. Yang pasti, untuk
merealisasikan hasrat ini PAS harus dilihat lebih meyakinkan dari UMNO.
Rombakan di peringkat kepimpinan pusat harus dilakukan bagi memastikan mereka
yang memenuhi Jawatankuasa PAS Pusat adalah mereka yang benar-benar layak,
berkebolehan dan mampu memimpin negara.
Setahun
pemerintahan Malaysia Baru menyaksikan begitu banyak kebobrokan yang dilakukan
oleh PH. Andai PAS mampu menggarap peluang ini sebaik mungkin, PAS akan dilihat
sebagai alternatif bagi kerajaan PH di mata rakyat. Namun jika PAS gagal
mengambil peluang, maka tidak mustahil PAS akan terus ketinggalan dalam arus
politik semasa.
Pandangan peribadi.
Nazrul Nazir
adalah pelajar Tahun 5 Sarjana Muda Undang-Undang dan Syariah, Universiti Sains
Islam Malaysia dan merupakan Ketua Penerangan, Dewan Pemuda PAS Kawasan Bangi.